Stereotypen en vooroordelen

Stereotypen en vooroordelen

Stereotypen en vooroordelen

Naast het expliciet racisme, zoals haatberichten en discriminatie, is er ook heel wat dagelijks, vaak onbedoeld en onbewust racistisch denken, spreken en handelen, zoals stereotypen en vooroordelen. Ook die vorm van racisme willen we aanpakken.

Een stereotype is een uitvergroot beeld van een groep mensen. Een beeld dat niet (meer) klopt met de werkelijkheid omdat één eigenschap of een vroegere eigenschap uitvergroot wordt. Alsof elke Engelsman een bolhoed draagt, elke zwarte Afrikaan goed danst en elke 60-plusser met een wandelstok loopt.

Ijsberg racisme

Stereotypen, vooroordelen en clichés kunnen kwetsend zijn en zelfs leiden tot discriminatie. Ook als er niemand van de ‘doelgroep’ aanwezig is, is het belangrijk om daar rekening mee te houden. Stereotypen en vooroordelen beïnvloeden het wereldbeeld van kinderen en jongeren. En als leiding in de Chiro heb je een grote invloed op hen.

Thema’s vs. stereotypen en vooroordelen

In de Chiro maken we veel gebruik van themaverhalen: als inkleding van spelen, als kamp- of cursusthema, bij het uitwerken van een toneeltje, enz. Sta bij het kiezen en het uitwerken van een thema bewust stil bij stereotypen en vooroordelen.  

Denk na over de personages in jullie thema. Wie speelt de hoofdrol? Hoe worden je personages voorgesteld? Ga voor niet-karikaturale rollen met meerdere lagen en dimensies.

Soms komt er in een thema iets of iemand van een andere cultuur voor. Als je iemand van een andere cultuur wilt portretteren, let er dan op dat je niet in stereotypen vervalt. Ook racisme of discriminatie in een thema zijn nooit oké. Je geel of zwart schminken om duidelijk te maken dat je uit een ander land komt, kan kwetsend zijn. Maar hou ook rekening met de realiteit: in Kenia hebben ze heus wel smartphones en lopen ze niet rond in strooien rokjes. Net zoals ze in Japan in het dagelijks leven geen kimono dragen. Je gaat een Belgisch personage toch ook niet afbeelden met kleren zoals in Bokrijk?
Twijfel je? Denk eens na hoe je het thema kan brengen zonder clichés en stereotypen, of begin opnieuw en kies een ander thema.

Workshop

De workshop ‘Over bakbananen en Carapils’ van de commissie Diversiteit gaat dieper in op stereotypering en vooroordelen. De workshop wordt momenteel herwerkt, maar zal binnenkort te raadplegen zijn op de website.

Sint & Piet

Ook voor de invullingen van het Sinterklaasfeest kiezen we er bewust voor om afstand te doen van stereotypen. We moeten geen afscheid nemen van Piet, wel is de tijd rijp om afstand te doen van zijn koloniale kenmerken, want die zijn voor sommige kinderen en ouders kwetsend, rechtstreeks of onrechtstreeks. We geloven er namelijk in dat, na een paar kleine aanpassingen, het Sinterklaasfeest een dag is waar iedereen naar uitkijkt. De manier waarop Piet wordt afgebeeld, is trouwens al vele keren veranderd over de jaren heen.