Dossier bos
Dossier bos
Zonder sporen spelen in het bos
Bosspelen, wie houdt er nu niet van? Over takken springen, je verstoppen in een struik, plat op je buik door het gras kruipen, enz. Bossen bieden eindeloos veel mogelijkheden en steken elk spel in een avontuurlijk jasje. Maar behalve wij zijn er nog vele ándere wezentjes in het bos en zij kunnen hinder ondervinden van onze aanwezigheid. We vertrappelen planten of verstoren broedplaatsen van vogels. Maar geen paniek: met deze tips speel je in het bos zonder sporen na te laten.
Door Désirée en Bart
Als jullie de enige groep zijn die die zomer of die maand in dat bos passeert, dan zal de omgeving er weinig tot geen hinder van ondervinden. Als er echter elke week of zelfs elke dag een groep passeert op die plek, dan zullen dieren en organismen gestoord worden in hun dagelijkse leven. Daarom zijn er vaak in natuurgebieden en bossen zones afgebakend waar je niet mag komen. Maar ook waar dat niet aangeduid is, is het niet de bedoeling dat je van het pad afgaat en tussen de bomen loopt.
Maar waar mag je dan spelen?
Er zijn niet alleen zones afgebakend waar mensen niet mogen komen. Er zijn ook zones afgebakend waar spelen toegelaten is, nl. zogenaamde speelzones. Speelzones zijn stukken natuurreservaat of bos waar kinderen, jongeren en hun begeleiders vrij kunnen spelen en daarbij de paden mogen verlaten. Je mag er kampen bouwen of zelfs een touwenparcours aanleggen, zolang je na de activiteit alle constructies weer verwijdert en het bos in zijn oorspronkelijke staat terugbrengt. Dat betekent materiaal terug meenemen en kampen afbreken.
Met je Chirogroep mag je in de speelzones vrij spelen en de paden verlaten om in de natuur te ravotten. De zone van soms enkele hectares groot is vaak op natuurlijke wijze (via wegen of beken) afgebakend. Een officiële speelzone herken je aan de bijbehorende bordjes. Er zijn drie soorten speelzones.
Permanente speelzone
- Enkel min-18-jarigen en hun begeleiders of het jeugdwerk mogen de paden verlaten
- Kampen bouwen met takken en touwenparcours tot 1 m hoogte toegelaten
- Speelzone achteraf opnieuw in oorspronkelijke staat terugbrengen
- Toegankelijk van 8 uur tot 22 uur
- Organiseer je een activiteit die niet aan de bovenstaande voorwaarden voldoet, dan moet je minstens 35 dagen op voorhand toestemming aanvragen bij het Agentschap voor Natuur en Bos
Tijdelijke speelzone (= zomerspeelzone)
Zomerspeelzones zijn extra speelzones die enkel tijdens de zomer opengesteld worden om de drukte van de vakantiemaanden op te vangen. Dan gaan er namelijk veel jeugdbewegingen op kamp. Een zomerspeelzone is een gebied dat niet het hele jaar opengesteld kan worden (bijvoorbeeld vanwege zeldzame, broedende vogels of kwetsbare voorjaarsflora), maar waar tijdens de zomermaanden wel gespeeld kan worden.
De regels zijn er hetzelfde als in de permanente speelzones maar:
- Enkel toegankelijk van 1 juli tot 31 augustus
- Zomerspeelzones liggen meestal in de omgeving van kamphuizen en kampplaatsen
Vrij toegankelijke zone
Vrij toegankelijke zone
Spelen mag ook in de vrij toegankelijke zones. Dat zijn zones waar jong en oud de paden mogen verlaten om te struinen, te picknicken, te genieten en te spelen. Pas op, dat zijn géén exclusieve speelzones voor het jeugdwerk. Er kunnen dus ook gewoon mensen aan het picknicken zijn. Kampen of en touwenparcours bouwen is hier niet toegelaten.
Via natuurenbos.be/inspirerende-speelzones vind je alvast de meest inspirerende speelzones volgens het Agentschap voor Natuur en Bos en via natuurenbos.be/spelen kan je een speelzone in je buurt opzoeken.
5 spelideeën voor in het bos
Spelen met of in de natuur is fantastisch leuk. Laat je leden ontdekken wat voor moois het bos te bieden heeft. Hier vind je alvast 5 ideeën.
Insectenhotel bouwen
Ga creatief aan de slag met je leden en bouw jullie eigen insectenhotel voor op jullie Chiroterrein. Na het knutselwerk kan je zelfs een rodedraadspel spelen. Welke insecten kunnen jullie spotten tijdens het Chirojaar?
Spoorzoekertje
Geef iemand een stok en spreek een symbool af dat die speler op de grond kan tekenen, bv. een cirkel. De andere leden tellen tot 30 (lang genoeg). Ondertussen gaat de speler met de stok zich verstoppen en tekent die sporen op de grond om een hint te geven over de verstopplaats. De andere leden mogen gaan zoeken. Als ze de verstopplaats ontdekken, mogen ze erbij gaan zitten. Wie is de beste sporenzoeker
Bosmemory
Verdeel de groep in twee teams. Een team krijgt drie minuten de tijd om verschillende voorwerpen uit het bos te verzamelen. Die brengen ze naar het andere team. Dat andere team maakt een stukje grond proper en maakt met takjes een vierkant om de voorwerpen in te leggen. Na drie minuten is het aan het andere team. Zij moeten nu proberen om dezelfde voorwerpen te verzamelen. Een moeilijkheid: het andere team dekt het vierkant met de voorwerpen af. Ze moeten dus goed onthouden wat ze allemaal moeten verzamelen.
Dierenstratego
Laat je leden kennismaken met de dieren in het bos. Tijdens een spelletje stratego kan je de rollen verdelen aan de hand van dieren.
Ploggen in het bos
Verwerk in je spel dat de leden afval oprapen in het bos. Via Mooimakers kan je daar materiaal voor aanvragen. Een inleefspel of verhalentocht in het bos is supercool. De afvalmonsters vallen aan, maar jouw leden weten zich wel te verdedigen.