Organiseer inspraak en participatie als gemeente of stad

Organiseer inspraak en participatie als gemeente of stad

Wat leren we uit onderzoek? 

Het Grote Chiro-onderzoek

In het laatste Grote Chiro-onderzoek (2019) vroegen we Chirogroepen of ze inspraak krijgen in het jeugdbeleid van hun gemeente of stad. Negen van de tien gaven aan dat dat het geval is. 55,33% van de groepen kruiste ‘beperkte inspraak’ aan, 20,71% ‘veel inspraak’ en 13,31% ‘te weinig inspraak’. 10,65 % van de bevraagde groepen liet helaas weten dat ze géén inspraak krijgen in het gemeentelijk beleid. 
Die resultaten kunnen volgens ons nog een pak beter. De groepen die aangeven dat ze weinig inspraak hebben in hun gemeente voelen aan dat de beleidsmakers daar een grote rol in spelen. 

Afschaffing ‘decreet Lokaal Jeugdbeleid’

Naast wat het Chiro-onderzoek ons leerde, zien we dat de afschaffing van het 'decreet Lokaal' er onder andere voor gezorgd heeft dat inspraak en participatie in het lokaal jeugdbeleid door kinderen en jongeren meer dan ooit nodig zijn. Sinds 2014 worden er geen aparte jeugdbeleidsplannen meer opgemaakt en wordt het jeugdbeleid geïntegreerd in het strategische meerjarenplan van lokale besturen. Die verandering bracht enkele positieve maar ook enkele onrustwekkende negatieve tendensen met zich mee. 

Eenmeting lokaal jeugdbeleid

Uit de resultaten van het onderzoek 'Eenmeting jeugdbeleid in lokale besturen', dat in 2016 werd uitgevoerd bij lokale actoren, is af te leiden dat de participatie van kinderen en jongeren op lokaal niveau drastisch daalde. De helft van de jeugdraden heeft minder invloed op lokaal beleid. De aandacht voor participatie van kinderen en jongeren is met 35% gedaald. En 70% van de jeugdraden geeft aan nooit, eenmalig of maar enkele keren geraadpleegd te zijn in het planproces.

We hopen dat de resultaten van de tweemeting lokaal jeugbeleid, die er binnenkort aankomt, een positievere tendens kunnen tonen.
  

Buiten vergaderen

Wat kan jij doen?

Gelukkig hoeft het niet bij die resultaten te blijven. Jeugdambtenaren, schepenen van Jeugd en andere lokale beleidsmakers kunnen voor positieve verandering zorgen. Het is niet alleen belangrijk dat Chirogroepen maar bij uitbreiding ook kinderen, jongeren en ander jeugdwerk kunnen participeren in het beleidsproces. 

Daarom deze tips: 

  • Vertaal het beleidsproces in verstaanbare taal. Laat bijvoorbeeld Chirogroepen inzicht krijgen in hoe bepaalde beslissingen tot stand komen en help hen invloed uit te oefenen op het juiste moment. Als een Chirogroep ergens mee zit, dan moeten ze soms alleen maar weten bij wie en wanneer ze hun boodschap moeten overbrengen. Op die manier draag jij bij aan de emancipatie van kinderen en jongeren in jouw gemeente.
     
  • Ga in dialoog met het jeugdwerk en met kinderen en jongeren in jouw gemeente. Luister naar waar zij van wakker liggen. Ga langs bij de jeugdverenigingen in jouw gemeente om te horen waar er verbeteringen nodig zijn. Jij kan als bruggenbouwer fungeren tussen het gemeentebestuur en het jeugdwerk.
     
  • Betrek kinderen, jongeren en het jeugdwerk in het volledige beleidsproces. In de aanloop naar verkiezingen is het belangrijk om die doelgroep te laten nadenken over wat ze belangrijk vinden en hoe zij daarop kunnen wegen. Zorg dat ze ook betrokken blijven bij de opmaak, uitvoering en opvolging van het meerjarenplan. Vind inspiratie bij Debattle. 
     
  • Behoud of organiseer een jeugdraad. Lees hier meer over waarom het zo belangrijk is om een jeugdraad te blijven hebben. Gebruik de jeugdraad als hefboom voor de stem van de kinderen die soms moeilijker via de jeugdraad bereikt worden. 
     
  • Voorzie naast de jeugdraad structurele inspraakmomenten en -platformen voor kinderen, jongeren en het jeugdwerk waar ze inspraak kunnen hebben in alles wat hen aanbelangt in de gemeente. Creëer daarmee een jeugdreflex en denk altijd na over welke impact je beleidskeuze op kinderen en jongeren en hun organisaties heeft. 
     
  • Stel je bij het organiseren van participatiemomenten de volgende vragen. Hoe kunnen we het beste een participatiemoment organiseren en hoe betrekken we jongeren daarbij? Hoe bereiden we onze jongeren het beste voor en welke informatie hebben ze nodig? 
     
  • Meer tips bij Bataljong.
Accu JES CHIRO